Wat is de Zorgverzekeringswet (Zvw) en wat betekent dit voor jou? Het is de wet die de basisverzekering voor zorg verplicht voor iedereen in Nederland.
De Zorgverzekeringswet werd in 2006 gemaakt. Toen werd de oude Ziekenfondswet vervangen. Met de nieuwe wet heb je meer vrijheid om zelf een zorgverzekering te kiezen.
Wie betaalt de Zorgverzekeringswet?
De Zorgverzekeringswet regelt onder andere de betaling van zorgkosten in Nederland. Daarin zijn een paar onderdelen belangrijk:
- Inkomensafhankelijke bijdrage
- Premie door verzekerden
- Eigen risico voor de zorgverzekering
- Zorgverzekeringsfonds
Op die manier betalen we in Nederland samen voor de Zorgverzekeringswet. Het maakt de verplichte zorgverzekering mogelijk, voor iedereen in Nederland.
4 soorten kosten voor de zorgverzekering
Benieuwd naar de kosten die je maakt voor de zorgverzekering? De Zorgverzekeringswet regelt dat op de volgende manier:
- Inkomensafhankelijke bijdrage
Je betaalt belasting over het inkomen dat je verdient. Daarnaast betaal je over dat inkomen een inkomensafhankelijke bijdrage voor de Zorgverzekeringswet. Ben je in loondienst bij een bedrijf? De werkgever houdt deze bijdrage automatisch in, als een van de verschillen tussen het bruto en nettosalaris. Onder andere ondernemers betalen de bijdrage tijdens hun aangifte Inkomstenbelasting.
- Premie voor de zorgverzekering
Iedereen van 18 jaar en ouder betaalt zorgpremie aan de verzekeraar. Jongeren onder de 18 hoeven dus geen premie te betalen voor de basisverzekering. Je kiest zelf een verzekeraar waar je de zorgverzekering afsluit. Verzekeraars bepalen zelf de premie die ze berekenen voor de basisdekking en aanvullende verzekering.
Tip: overstappen naar een verzekering met een lagere premie? De verzekeraars moeten ieder jaar in november hun premie voor het volgende jaar bekendmaken. Je hebt dan tot 31 december de tijd om je oude verzekering op te zeggen. Je kunt tot 31 januari een nieuwe zorgverzekering aanvragen en afsluiten.
- Eigen risico
Voor de zorg uit de basisverzekering betaal je een wettelijk verplicht eigen risico. De overheid bepaalt ieder jaar de hoogte daarvan. Het zijn de zorgkosten die je eerst zelf maakt, voordat de verzekeraar de hogere kosten vergoedt. Het gaat om een maximumbedrag per jaar. Eenmaal betaald zal de verzekeraar de rest van de (verzekerde) kosten vergoeden. Niet alle zorg valt onder het eigen risico, zoals die voor de huisarts.
- Eigen bijdrage
Heb je een aanvullende zorgverzekering? Voor sommige zorg betaal je een eigen bijdrage. Je betaalt een deel van de kosten zelf. Een eigen bijdrage staat los van het eigen risico: je betaalt eerst de eigen bijdrage en het bedrag dat overblijft valt onder het eigen risico. De verzekeraar betaalt de rest van de (verzekerde) zorgkosten.
Tip: heb je een laag inkomen of helemaal geen inkomen? Je kunt zorgtoeslag aanvragen. Je krijgt een tegemoetkoming van de Belastingdienst. Dat helpt je om de zorgpremie en je eigen risico aan jouw verzekeraar te betalen. Of je zorgtoeslag krijgt en hoeveel dat is hangt af van je inkomen en het vermogen dat je hebt.
Verplichtingen: verplichte verzekering en acceptatie
De Zorgverzekeringswet zorgt bovendien voor een paar belangrijke verplichtingen. Het gaat bijvoorbeeld om de:
- Verzekeringsplicht
Iedereen die in Nederland woont en/of werkt en loonbelasting afdraagt of winst maakt in Nederland moet de zorgverzekering afsluiten. Het gaat om de verplichte basisverzekering. De aanvullende verzekering is vrijwillig.
- Acceptatieplicht
Zorgverzekeraars moeten iedereen accepteren voor de basisverzekering. Ze mogen je niet weigeren op basis van je leeftijd, gezondheid of bijvoorbeeld je geslacht. Daarnaast mogen ze je op basis van die gegevens geen hogere (of lagere) premie laten betalen.
Tip: toch besparen op de verplichte zorgverzekering? Sommige zorgverzekeringen zijn goedkoper dankzij een collectiviteitskorting Verzekeraars mogen vanaf 2020 maximaal 5% korting op hun premie geven.
Basisverzekering binnen de Zorgverzekeringswet
De Zorgverzekeringswet bepaalt ten slotte welke zorg in de basisverzekering zit. Het gaat om de meest voorkomende zorgkosten, zoals die voor:
- Geneeskundige zorg (eerstelijns zorg) in ziekenhuizen, bij huisartsen en andere erkende zorgaanbieders
- Ziekenvervoer
- Tandheelkundige zorg (tot 18 jaar)
- (Sommige) medicijnen
- Bepaalde hulpmiddelen, zoals een kunstgebit of gehoorapparaat
- Persoonlijke verzorging en verpleging via de wijkverpleegkundige
- Kraam- en verloskundige zorg
- Paramedische zorg (bij bepaalde chronische aandoeningen)
De Zorgverzekeringswet verplicht verzekeraars bovendien om ervoor te zorgen dat je met de basisverzekering toegang hebt tot goede en betaalbare zorg. Die moet bovendien goed bereikbaar zijn, vooral als er spoed bij is. Het betekent bijvoorbeeld dat je binnen 30 minuten bij een tandarts moet kunnen zijn. Ook de huisarts moet binnen 30 minuten bereikbaar zijn en moet zelfs binnen 15 minuten bij jou kunnen zijn. Het ziekenhuis moet binnen 45 minuten bereikbaar zijn en de ambulance moet bij 97% van de verzekerden binnen 15 minuten kunnen zijn.